23 dingen voor managers

Onderdeel van het project Bibliotheek 2.0 in Limburg was het verzorgen van een kennisbijeenkomst over web 2.0 voor bibliotheken. Toen het projectvoorstel medio 2007 geschreven en voorgelegd werd aan de bibliotheekdirecteuren bleef de reactie in de meeste gevallen beperkt tot "web 2.0 wat is dat?". Reden genoeg dus om het project te laten doorgaan. Gelukkig is niet iedereen blijven wachten tot de kennisbijeenkomst, maar zijn er toch al de nodige initiatieven ontplooid: Biblionova heeft al haar personeel inmiddels geschoold in 23 dingen en bij een aantal andere bibliotheken bestaan plannen om hiermee aan de slag te gaan.

Voor de kennisbijeenkomst was Rob Coers uitgenodigd om de directeuren en het management van de Limburgse bibliotheken voor te lichten over de mogelijkheden die web 2.0 voor bibliotheken biedt en wat er voor nodig is om zover te komen. Bij binnenkomst bleek Rob vanmorgen door zijn rug te zijn gegaan en huisgebonden te zijn, maar - de techniek en de 2.0-hulpmiddelen staan tegenwoordige voor niets en via Google Docs en Gmail kon er toch een presentatie worden gehouden voor de aanwezigen.

Projectleider Jeroen Last startte met een korte introductie web 2.0 en het gebruik hiervan tot nu toe in Limburg.
Kenmerken van web 2.0-toepassingen noemt Jeroen: het georganiseerd zijn rondom platforms/communities; het is sociaal gebeuren waar mensen opvattingen, kennis, informatie en ervaringen delen met anderen. Op basis van deze gedachte komt hij tot een definitie van bibliotheek 2.0: in bibliotheek 2.0 wordt er naar de gebruiker geluisterd. De huiskamer kan een filiaal van de bibliotheek worden en de kennis van de gebruikers is net zo belangrijk als die van de bibliothecaris: collectie en kennis van individuen worden ontsloten in bibliotheek 2.0.

Binnen het project is ook een inventarisatie gedaan naar de lopende web 2.0 initiatieven in Limburgse bibliotheken. De resultaten worden door de aanwezigen aangevuld met de foto's die de Heuvellandbibliotheken op flickr, zicht op maastricht waar mensen zelf hun verhalen kunnen vertellen, en ding 24 dat nu bij Biblionova wordt ontwikkeld als uitwerking van de promotiecampagne digitale diensten.

Om verder te komen wordt vanuit het project aanbevolen om verder te gaan op 2 sporen: deskundigheidsbevordering door middel van 23 dingen voor zoveel mogelijk bibliotheekmedewerkers en MyDiscoveries als serieuze tool om je klanten aan de slag te gaan. Via bijvoorbeeld de site van de Amsterdam kan iedereen hier al mee spelen.


Vervolgens is via de webcam Rob Coers aan de beurt. Ondanks het hoge improvisatiegehalte is zijn verhaal voor de zaal goed te volgen. De interactie tijdens de presentatie is wat lastiger, maar al met al is bewezen dat met behulp van Google Docs en Gmail + webcam en boxen er een goede presentatie op afstand is te verzorgen!

Een korte samenvatting van de presentatie die hopenlijk nog ergens beschikbaar wordt gesteld:
Web 2.0 = verandering. Ontwikkelingen gaan ongelooflijk hard en niet voor iedereen te volgen/op te pikken... Principe van web 2.0: online zijn deel je met anderen - hierdoor ontmoeten allerlei mensen elkaar in communities die elkaar anders niet zouden ontmoeten.
Waarom is web 2.0 relevant voor bibliotheken? De rest van de wereld is er al. Je moet de mensen opzoeken waar ze zijn. Gebruik de web 2.0 tools ter promotie van je services, 23 dingen biedt mogelijkheden om mediawijsheid invulling te geven: boost de "internetcursussen"


Hoe dit te organiseren/aanpakken:
1. medewerkers bewustmaken van de veranderingen (door te gebruiken)
2. vormen van ideeën
3. ontwikkelen/uitwerken ideeën
4. onderhouden

Gaat nu om bewustwording: 23 dingen. Gestart eind 2007 in Gouda. Inmiddels hebben zo'n 1500 medewerkers aan cursussen deelgenomen.
De cursus wordt vanzelf een collectief leerprogramma: doordat je kennis deelt gaan mensen reageren en hun kennis met je delen. Met behulp van 23 dingen "raak je voorbij de schaamte", door met de mogelijkheden te gaan spelen ontdek je allerlei nieuwe dingen: van elkaar leren, lezen en reageren. Spelen.

Bij Biblionova is 23 dingen als volgt uitgerold:
- hele organisatie: iedereen doet mee
- groepjes onder leiding van een coach
- Rob begeleidde coach op afstand
- 2 uur per ding
- 4 maanden doorlooptijd

Randvoorwaarden voor een succesvol traject: de faciliteiten moeten er zijn (uren, ict-middelen) en deelname van MT en IT-afdeling.
De gevolgen zijn dan: toegenomen zelfvertrouwen bij veel medewerkers, meer
creativiteit, ideeën voor nieuwe producten en diensten waarvan er af en toe ook geimplementeerd worden.
Ga spelen, dat is enige manier om het te leren.

In de discussie met de zaal blijkt dat voor een aantal aanwezigen het nog redelijk ver weg staat van de dagelijkse realiteit, maar dat de presentaties de noodzaak om hier mee aan de slag te gaan wel hebben aangetoond. Met name om in contact te komen met hele groepen in de samenleving die nu niet (meer) in de bibliotheken komen biedt web 2.0 kansen.
De aanwezigen willen aan de slag met deskundigheidsbevordering en Mydiscoveries. De wijze waarop zal nog nader worden ingevuld.